Hormoonverstorende stoffen
Hormoonverstorende stoffen, ook wel Endocrine Disrupting Chemicals (EDC's) genoemd, zijn chemische stoffen die de werking van ons hormoonsysteem kunnen verstoren. Deze stoffen komen voor in tal van alledaagse producten zoals cosmetica, schoonmaakmiddelen, make-up en synthetische geuren die we in huis gebruiken. Het is zorgwekkend hoeveel van deze 'rotzooi' we dagelijks binnenkrijgen, niet alleen via voeding en lucht, maar ook door wat we op onze huid smeren.
Voorbeelden van hormoonverstorende stoffen in consumentenproducten
Stof | Toepassing |
---|---|
Parabenen | Worden gebruikt als conserveermiddel in cosmetica en verzorgingsproducten. |
Ftalaten | Gebruikt als weekmakers in kunststoffen; komen voor in schoonmaakmiddelen en cosmetica. |
Bisfenol A | Te vinden in plastic verpakkingen en coatings van blikjes. |
UV-filters | Aanwezig in zonnebrandcrèmes en sommige huidverzorgingsproducten. |
Deze stoffen kunnen via de huid in ons lichaam terechtkomen en verschillende systemen beïnvloeden, waaronder:
- Ontwikkeling: verstoringen in de groei en ontwikkeling van het lichaam.
- Neurologisch: invloed op de werking van het zenuwstelsel.
- Metabool: effecten op de stofwisseling en energiebalans.
- Immunologisch: invloed op het immuunsysteem en de afweer tegen ziekten.
- Hepatisch: effecten op de leverfunctie.
- Reproductief: invloed op de voortplantingsorganen en vruchtbaarheid.
- Kanker: verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker.
Hoewel nog niet voor alle effecten sluitend bewijs is gevonden in onderzoek bij mensen, is het verstandig om voorzichtig te zijn. Het kiezen voor natuurlijkere alternatieven kan geen kwaad en is vaak beter voor zowel jouw gezondheid als het milieu. Er zijn zeven categorieën van bronnen van EDC's geïdentificeerd, waaronder consumentenproducten zoals verzorgings- en schoonmaakmiddelen.
Zeven categorieën van bronnen van EDC's:
- Pesticiden
- Industrieel afval
- Consumentenproducten
- Farmaceutische middelen
- Voedseladditieven
- Verontreinigende stoffen in het milieu
- Natuurlijke hormoonverstorende stoffen
Consumentenproducten, zoals de eerder genoemde verzorgings- en schoonmaakmiddelen, vormen slechts één van deze categorieën, maar hebben een directe invloed op onze dagelijkse blootstelling aan EDC's.
Tips om blootstelling te verminderen:
- Lees etiketten: kies producten zonder parabenen, ftalaten en synthetische geuren.
- Gebruik natuurlijke alternatieven: bijvoorbeeld azijn en baking soda voor schoonmaakdoeleinden.
- Vermijd plastic verpakkingen: bewaar voedsel in glazen of roestvrijstalen containers.
- Ventileer goed: zorg voor voldoende luchtcirculatie in huis om ophoping van schadelijke stoffen te voorkomen.
Door bewust te kiezen voor producten met natuurlijke ingrediënten en het vermijden van overmatige blootstelling aan chemische stoffen, bescherm je niet alleen je eigen gezondheid, maar draag je ook bij aan een beter milieu.
Waar komen ze voor?
1. Douchegels & shampoos
Deze producten schuimen lekker, ruiken fris en laten je huid zacht aanvoelen. Maar wist je dat veel douchegels en shampoos ingrediënten bevatten die je beter kunt vermijden?
Schadelijke stof | Waarom vermijden? | Alternatief |
---|---|---|
Sulfaten (SLS, SLES) | Agressieve reinigers die de huidbarrière aantasten en kunnen irriteren. | Kies voor milde, sulfaatvrije producten. |
Parabenen | Worden gebruikt als conserveermiddel, maar kunnen oestrogeen nabootsen in het lichaam. | Gebruik producten met natuurlijke conserveermiddelen zoals vitamine E. |
Ftalaten | Worden vaak toegevoegd aan synthetische parfums en kunnen de hormoonbalans verstoren. | Kies voor geurvrije of met natuurlijke etherische oliën geparfumeerde producten. |
💡 Tip: Kies voor een natuurlijke douchegel met etherische oliën en milde, plantaardige reinigers.
2. Parfum en synthetische geuren
De heerlijke geur van een parfum of een geurkaars is vaak afkomstig van een mix van honderden synthetische chemicaliën. Deze stoffen verdampen in de lucht en worden via onze huid en longen opgenomen.
Schadelijke stof | Waarom vermijden? | Alternatief |
---|---|---|
Ftalaten | Zorgt ervoor dat geurstoffen langer blijven hangen, maar verstoort de hormoonhuishouding. | Kies voor parfums met natuurlijke etherische oliën. |
Synthetische musken | Kunnen zich ophopen in het lichaam en invloed hebben op de hormoonbalans. | Gebruik biologische parfums of roller blends met etherische oliën. |
💡 Tip: Gebruik natuurlijke parfums of maak je eigen geurblend met etherische oliën en jojobaolie.
3. Gezichtsverzorging en make-up
Crèmes, foundations, lippenstift en mascara: veel cosmetische producten bevatten stoffen die hormoonverstorend kunnen werken en zich in het lichaam kunnen ophopen.
Schadelijke stof | Waarom vermijden? | Alternatief |
---|---|---|
Parabenen | Worden gebruikt als conserveermiddel en kunnen hormoonbalans verstoren. | Kies voor natuurlijke, parabeenvrije crèmes. |
Siliconen (dimethicone, cyclopentasiloxane) | Kunnen de huid afsluiten en stapelen zich op in het lichaam. | Gebruik producten met natuurlijke oliën zoals jojoba- of arganolie. |
BHA/BHT | Wordt gebruikt als conserveermiddel en kan hormoonverstorend werken. | Kies voor natuurlijke antioxidanten zoals vitamine E. |
💡 Tip: Kies voor minerale make-up en verzorgingsproducten met natuurlijke oliën en boters. (hier vind je een aantal opties en met code HELIONL krijg je 15% korting
4. Bodylotions en crèmes
Je huid is je grootste orgaan en neemt een groot deel van wat je erop smeert op in je lichaam. Veel bodylotions bevatten stoffen die je beter kunt vermijden.
Schadelijke stof | Waarom vermijden? | Alternatief |
---|---|---|
Parabenen | Werkt als conserveermiddel maar verstoort de hormonen. | Kies voor een lotion met natuurlijke bewaarmiddelen. |
Minerale oliën (paraffine, petrolatum) | Afkomstig van aardolie, verstopt de huid en bevat mogelijk verontreinigingen. | Gebruik plantaardige oliën zoals kokosolie of sheaboter. |
💡 Tip: Maak je eigen bodybutter met sheaboter, cacaoboter en etherische oliën.
5. EDC’s in schoonmaakmiddelen
Schoonmaakmiddelen bevatten vaak agressieve chemicaliën die via de luchtwegen en huid in ons lichaam terechtkomen.
Schadelijke stof | Waarom vermijden? | Alternatief |
---|---|---|
Chloor | Kan de luchtwegen irriteren en de hormoonbalans verstoren. | Gebruik azijn en baking soda als natuurlijke reinigers. |
Synthetische parfums | Bevatten ftalaten en kunnen de hormoonhuishouding beïnvloeden. | Gebruik etherische oliën zoals citroen of eucalyptus. |
Ammoniak | Kan de slijmvliezen irriteren en schadelijk zijn bij inademing. | Kies voor ecologische schoonmaakmiddelen zonder ammoniak. |
💡 Tip: Maak een allesreiniger met azijn, water en etherische olie van citroen of lavendel.
Waarom is het belangrijk om hier bewust mee om te gaan?
- Langdurige blootstelling aan hormoonverstorende stoffen kan op lange termijn gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals verstoring van de vruchtbaarheid, metabolische problemen en neurologische aandoeningen.
- Combinatie-effect: we krijgen niet één stof binnen, maar een mix van verschillende chemicaliën via cosmetica, schoonmaakmiddelen, voeding en verpakkingen.
- Gezonder voor het milieu: veel van deze stoffen komen via het afvalwater in het milieu terecht en hebben een negatieve impact op dieren en ecosystemen.
Onderzoek naar EDC’s
Er zijn vier onderzoeksstadia als het gaat om het effect van hormoonverstorende stoffen:
- Laboratoriumonderzoek (celstudies)
- Dierstudies
- Epidemiologisch onderzoek (mensenstudies)
- Klinisch onderzoek (bevestiging van effecten op lange termijn)
Hoewel er nog niet voor alle stoffen sluitend bewijs is, is het logisch en verstandig om voor veiligere, natuurlijke alternatieven te kiezen. Dit is niet alleen beter voor je gezondheid, maar ook voor het milieu.
Door bewuste keuzes te maken, verklein je jouw blootstelling aan schadelijke stoffen en help je mee aan een schonere, gezondere wereld. 🌱
Bronvermelding:
- Dijkinga, Rineke. (z.d.). Hormoonverstoring: Hoe beïnvloeden stoffen in onze omgeving ons hormonale systeem? Geraadpleegd op rinekedijkinga.nl.
- Indian Institute of Science Education and Research. (z.d.). Database of Endocrine Disrupting Chemicals (DEDuCT). Geraadpleegd op cb.imsc.res.in
Affiliate Disclaimer
Deze pagina kan affiliate links bevatten. Dit betekent dat ik een kleine commissie ontvang als je via deze links een aankoop doet, zonder extra kosten voor jou. Ik raad alleen producten en bronnen aan die ik zelf gebruik en waardevol vind. Jouw steun helpt mij om gratis content en waardevolle informatie te blijven delen. Bedankt voor je vertrouwen!
Reacties